08 Mayıs, 2011

da vinci sifresi neden sinsi?

** tools are improving as well.

buraya en son yazdigimda aralik ayi ve depresyonumun son gunleri imis. yalniz kalmaya artik dayanamip bir kiz arkadas, ya da bir sevgili bulmak icin de turkiye ye gidisimin uzerinden 5 ay gecmis. gayet kararli oldugum icin 15 gunde iki uygun aday bulup, su anda hala beraberligimin devam ettigi kiz arkadasimdan bir sureligine ayrilmak zorunda kalarak yeni calisma yerim olan norvec e geldim. burada yakin zamanda edindigim bir hastaligi da paylasmak istiyorum

gene bir kimseye anlatamadigim dusuncenin benden cikmasi ve baskalarina dagilmasi icin blog sayfami actim. cok aci ama memetics ten bu kadar etkilenmem, ve dunyanin mekanikligi her gecen gun biraz daha farketmem beni her hayrete dusuruyor.

su anda saat gecenin 3 bucugu ve yarin isin olmasi benim bunlari yazmama engel olamaz. cunku dusuncelerim bir virus gibi ve baskalarina dagilmak icin kafami parcaliyorlar.

memetics: richard dawkins in selfish gene adli kitabinda, aslinda bilgi dedigimiz herseyin birer meme oldugu ve kisiden kisiye atlayarak cogalmaya calistigi anlatilir. ayni genlerin bir nesilden bir nesile aktarilmaya calismasi gibi. ama darwin in evrim teorisi, insanin evrimlesmesi ve canlilarin cesitliligi uzerine dururken, memetics insandan farkli olarak bilgilerin de evrimlestigini ve kendini yasatmaya calistigini anlatmaktadir.

meme lerin cagimiza kadar gelmis ornekleri hala cevremizde orneklerini gostermekte. insanlarin sans getirsin diye tahtaya vurmalari gibi guclu bir mim gunumuzde de devam etmekte olmasina ragmen, cadi yakilmasi ya da dogan kiz cocuklarinin diri diri gomulmesi gucsuz bulunup tarihten yokolmustur. Canlilarla analoji yapmak gerekirse yogurt icin kullanilan maya bakterisinin hala yasamasina ragmen, guney amerika da milyonlari olduren cicek virusunun, butun uluslarca elele dunyadan silinmesi ornek olarak verilebilir.

nesilden nesile suregelmis ve hala yasamaya devam etmekte olan meme lere de en guzel ornek dindir. insanogluna kendisini kontrol edip, ilkel davranislar sergilememesini ogutleyen dinlerdir. bu dinlerden en gucluleri bu zamana kadar hayatlarini insandan insana atlaya atlaya surdurebilmislerdir. elbette, dogan her canli gibi, bilimsel kanit olmayan her mim de olmeye mahkumdur. dinler de zamaninda kendini kontrol edemeyen ilkel davranisli kisilerin, korkutmak suretiyle, toplumsal yasama adapte olmalarini saglamistir.

ozunde insanin kendini kontrol etmesini saglamaya calisan dinler, dunyanin farkli koselerinde farkli etkiler yaratmistir. bir tarafta, kendi dusuncesine (dinine ya da meme ine nasil dersen) karsi geleni oldurmeye ve yoketmeye calisilmasi gerektigi seklinde yorumlanirken diger tarafta da kendisinin olmayani almamak seklinde yorumlanmistir.

yazildigi ve tahrifata ugramadigi iddia edildigi icin islam dini yanlisligi en kolay dindir. bundan dolayi ilk yokolmaya mahkum olacak din de islam dinidir. biraz daha muallakta ve aslinda mukemmel olup da insanlarin tahrif ettigi iddia edilen hristiyanlik sonra da kucuk bir grup tarafindan bugune kadar ortak olarak azimle yasatilan musevilik de zamanla yokolacaklardir. en temel oldugu ve ilkel oldugu icin en zor kaybolacak, misafirperverlik, iyilik, sevgi, sonra da kotuluk yapani cezalandirma istegi (intikam) gibi daha ilkel duygularin da insanoglundan yavas yavas silinecegine inaniyorum. boyle geldi, boyle gider seklinde statukocu yorumlarin da bir bir tarih oldugunu zaten biliyoruz. hic bir seyin aslinda geldigi gibi gitmeyecek oldugunu, ve hicbir seyin bir daha yasanmayacagini, gercek olan tek seyin degisim olduguna, degisemeyenlerin de yokolduguna hepimiz kisa hayatimiz boyunca bile sahit olduk. teknolojideki degisimlerden tutun da ortaokuldaki yasam seklini zamana adapte etmeyen 45 yasindaki insanin sosyal baglarina kadar.

meme ler cogalmaya calisiyorlarsa nasil uruyorlar? bunun cevabi aslinda gayet basit. eskiden mimler sadece vucut hareketleri ve bogazdan degisik frekansta cikan hava dalgalari ile yayilirken, sonralari yerini ozellesen ve diger insanlar tarafindan taninan, her obje icin farkli frekanslarin ve dalgalarin bir araya gelmesiyle yayildilar. bunlar da onceleri sadece ses yoluyla yayilirken daha sonralari cizim ve en sonunda da sembollerle (yazi ve matematik) iletildi. su anda da bilgi, bilgisayarlar ve internet adli protokolle, dunyanin herhangi bir kosesinden diger kosesine meme ler ayni anda iletilebilmekte. bu da yeni meme lerin daha rahat ortaya cikip karsimiza teknolojik gelismeler olarak ortaya cikmasina sebep oluyor. yeni meme lerin cikmasi da tabi ki eski olanlarin olmesi anlamina gelecektir.

hep aklima wealth le richness arasindaki fark geliyor. wealth babadan gelir ama richness sahip olunur tarzinda ama havali bir cumle idi. hatta saf bir seydir, bir anlik parlama gibi. sosyal basamaklari birden paldir kuldur cikip ondan sonra da gercekten orada olmayi haketmedigini gordugu cocuklari aklima gelir. bulundugu toplumsal yasamdaki kurallari anlayamayip, haketmedikleri yerlerde kendilerinin yalnizlasmasini dusunurum. gidip kendilerinden daha alt gruptan arkadas edinmeye zorlanmalari. ah ben bunlari mi hakediyorum hareketleri ile bir grup cakali cevresine toplayip alpha dog luga soyunmalari. gosterecek fazladan bir seyleri olmadigi icin luks arabalari ile, toplumsal normlara gore guzel sayilabilecek, ama dusunsel anlamda onlarin bile gerisinde olan kadinlarla ciftlesmeye calismalari. kendilerini pahali ama cinsellik gibi ilkel hazlara vermeleri. cok yiyip sismeleri, cok sikisip hastalik kapmalari, cok uyusturucu kullanip bir bok cukurunda olmeleri, hic degilse sansa dayanan kumarda kazanabileceklerini dusunup butun paralarini guclerini kaybetmeleri, arkadas sahibi olmak icin kendilerinin butun varliklarini harcayarak verdikleri partileri. sadece ama sadece kendi dusuncelerini, fikirlerini digerlerine gecirip onlar uzerinde kontrol kurabilmek icin.

ugruna olunen, guya dogrulugun savunucusu peygamberler bile bunun olmasina izin verdiler. hepsi de birer sosyal piramit (ne hos bir tesaduf!) kurup, tepesinden fikirlerini yapmak zorunda kalan insanlari seyrettiler. yukarida butun insanligin bile ustunde bir merkez oldugunu anlamadilar. maalesef insanlar arasinda degil insanlarin uzerinde sadece tek bir merkez oldugunda insanlarin artik esit olmasi gerekiyordu. ama insanoglu siralar halinde dizilmekten ne kadar nefret etse de, digerleri ile siralanmaktan bir titan zinciri kurup halkaya erken girip daha guzel bir hayat yasayacaklarini dusundukleri icin zevk alirlar.

birkac gun boyunca bu konuyu kafamdan atana kadar buraya yazi yazicam. sanirim yazarlari simdi anlayabiliyorum. cevrelerinde anlatacaklari kimse kalmadigi zaman yazmaya basliyorlar.

ne kadar benzer degil mi? - kup seker
http://www.youtube.com/watch?v=U_msCiJXjp0 (bbc yi de fikirlerini dagitmak icin verdikleri cabadan dolayi kutluyorum)

introduction to memetics - cheese cake

selfplex. - fransiz sarabi

** da vinci sifresi nasil bu kadar sinsi bir sekilde yayilip, son cumlesi ile benim icimde yer etmisti. evet kutsal canak diye bir sey olmayabilir, ama insanlarin her gun icin iyilik yapmasini saglayan bir seyi neden yoketmek isteyesin ki?